Zabytek ten, położony na uboczu głównych dróg w niewielkiej śródgórskiej wsi Lachowice, jest rzadko odwiedzany przez turystów przemierzających szlaki Podbabiogórza. Tymczasem jest to jeden z najciekawszych przykładów sakralnej architektury drewnianej na południu Polski.
Kościół pw. św.św. Apostołów Piotra i Pawła został wybudowany w latach 1789-1791 na miejscu wcześniejszej kaplicy cmentarnej. Na teren kościelny prowadzą trzy bramki o ostrosłupowych dachach wpisane w ogrodzenie z belek. Sama świątynia jest budowlą konstrukcji zrębowej, orientowaną, jednonawową, z dobudowaną do nawy wieżą o pochyłych ścianach i nakrytą cebulastym hełmem z izbicą w części górnej. Wokół kościoła znajdują się charakterystyczne soboty wsparte na słupach, otwarte na zewnątrz, w których można obejrzeć malowane stacje Drogi Krzyżowej z 1846 r., dzieło żywieckiego artysty Antoniego Krząstkiewicza. Prezbiterium i nawa, soboty, a nawet ogrodzenie i bramki są jednolicie pokryte gontem, co dodaje całemu kompleksowi szczególnego uroku.
Do wnętrza kościoła prowadzą dwa wejścia o portalach wykrojonych w tzw. ośli grzbiet. Wyposażenie wnętrza barokowo-klasycystyczne. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, w typie tzw. Hodigitrii, nawiązujący do czeskiego przedstawienia tzw. Madonny Dudlebskiej (w Polsce zw. Piekarską). Jest on XVII-wieczną, barokową kopią starszego, gotyckiego wizerunku. Ponad nim umieszczono inny, mniejszy obraz, przedstawiający patronów kościoła, św.św. Apostołów Piotra i Pawła. Sam ołtarz utrzymany został w stylu późnego baroku, prawdopodobnie z 1. poł XIX w. Prezbiterium jest oddzielone od nawy charakterystycznym podwójnym otworem tęczowym. W górnej części umieszczono krucyfiks na belce tęczowej, która wspiera się na bocznych filarach zdobionych półkolumnami z posągami Matki Bożej (po lewej) i św. Jana Ewangelisty (po prawej).
Najciekawszymi elementami wyposażenia nawy są umieszczone w niej cztery ołtarze. Dwa z nich – barokowe ołtarze Matki Bożej i św. Sebastiana – pochodzą z 1. poł. XIX w., kolejne dwa – Chrystusa Ukrzyżowanego i św. Anny Samotrzeć są nieco późniejsze, barokowo-klasycystyczne. W ołtarzu św. Anny Samotrzeć warto zwrócić uwagę na cenny obraz, przedstawiający patronkę.
Sklepienia oraz ściany kościoła zdobi XIX-wieczna polichromia, niedawno odnawiana. Na sklepieniu prezbiterium przedstawiono postać Najświętszej Marii Panny, zaś na sklepieniu nawy sceny Przemienienia Pańskiego i Zwiastowania. Z kolei ściany kościoła pokrywają malowidła przedstawiające apostołów, z wyróżniającymi się wizerunkami św.św. Piotra i Pawła po obu stronach ołtarza głównego.
Spośród innych elementów wyposażenia wnętrza świątyni na uwagę zasługują także: dwie kamienne kropielnice barokowe z końca XVIII w. (przy wejściach), kamienna chrzcielnica barokowa i drewniany konfesjonał z tego samego okresu, a także drewniana barokowa ambona, zdobiona postaciami świętych i chór muzyczny, wsparty na słupach, na którym znajdują się organy z 1836 r., dzieło Marcina Gracza z Pcimia.
Parafia pw. św.św. Piotra i Pawła ap. w Lachowicach
tel. 33 874 80 44
Msze święte: niedziele i święta – 7.00, 10.15, 11.45 (poza lipcem i sierpniem), 17.00 (okres zimowy), 18.00 (okres letni), dni powszednie – 7.00 (poniedziałki, czwartki, soboty), 17.00 (wtorki, środy, piątki, soboty – okres zimowy), 18.00 (wtorki, środy, piątki, soboty – okres letni)
