Powiat Suski rozpoczął realizację projektu „Na dudziarską nutę”, który jest dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej INTERREG VA Polska – Słowacja 2014 – 2020.
Dla społeczności żyjących na pograniczu polsko-słowackim dziedzictwo kulturowe ma wspólne, wołoskie, pasterskie korzenie.
Nieodłączną jego częścią jest muzyka. Tradycyjnymi, podstawowymi instrumentami muzycznymi używanymi tu przed laty były dudy i skrzypce. Muzyka góralskich kapel opierała się na brzmieniu tych instrumentów.
Głównym celem projektu realizowanego przez powiat jest ochrona i popularyzacja dawnych form muzykowania. Służyć temu będzie organizacja szkoleń muzycznych, spotkań warsztatowych, prelekcji, przygotowanie materiałów edukacyjnych, a także zapoznanie uczestników szkoleń z procesem wytwarzania instrumentów ich historią i miejscem w rodzimej tradycji. Działania te ukierunkowane będą na zapobieżenie realnemu zagrożeniu zaniknięcia tradycyjnego muzykowania będącego częścią dziedzictwa kulturowego Podbabiogórza.
Przeszkolenie i nauczenie gry na tradycyjnych instrumentach grup dzieci i młodzieży efektywnie wpłynie na stan zachowania dziedzictwa kulturowego po obu stronach granicy i pozwoli na powstanie nowego, młodego pokolenia instrumentalistów, którzy będą naturalnym zapleczem dla istniejących i działających zespołów i kapel regionalnych i w przyszłości je wzmocni. Poprzez to uzyska się wpływ również na ubogacenie i urozmaicenie oferty kulturowej i zwiększenie możliwości repertuarowych w organizowanych na terenie polsko-słowackiego pogranicza imprezach kulturalnych, co długofalowo oddziaływać będzie zarówno na mieszkańców jak i biorących udział w takich wydarzeniach odwiedzających ten obszar. Dla tych ostatnich może to być też zachętą do przyjazdu do regionu.
Nauka gry prowadzona jest w 2 różnych miejscach (Skawica, Sucha Beskidzka) dla 2 grup po 4 osoby uczących się gry na dudach i 2 grup po 10 osób uczących się na skrzypcach i realizowana będzie w II 5-miesięcznych semestrach – w wymiarze 12 godz. lekcyjnych miesięcznie zajęć praktycznych oraz 2 godz. miesięcznie teorii i podstaw muzyki dla każdej z grup. Oprócz tych zajęć zorganizowane zostaną 2 dwudniowe warsztaty wspólne dla polskich i słowackich uczestników projektu (1 na Słowacji i 1 w Polsce). Przewidziano również wyjazd na Słowację do wytwórcy dud i muzeum tego instrumentu.
Zajęcia prowadzi łącznie 4 instruktorów po 2 instruktorów do każdego instrumentu.
W ramach projektu zakupiono instrumenty muzyczne – 20 skrzypiec i 8 dud do użytku uczestników projektu.
Powiat Suski jest partnerem wiodącym mikroprojektu, natomiast partnerem jest słowacka Oravska Polhora. W tej miejscowości szczególnie pielęgnuje się tradycje gry na dudach. Organizowany jest tu m.in. międzynarodowy festiwal dudziarzy “Gajdovacka”. W Oravskiej Polhorze swoją siedzibę ma Cech Słowackich Dudziarzy, dzięki któremu w 2015 dudy zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Więcej informacji na temat słowackiego partnera można znaleźć na jego stronie – www.oravskapolhora.sk. Okres realizacji mikroprojektu trwa od 01.02.2017 r. do 31.01.2018 r.
Budżet projektu po stronie polskiej wynosi 33 083,06 EUR z czego 85% ze środków UE, 5% ze środków budżetu państwa a 10% stanowi wkład własny Powiatu Suskiego.
Projekt został przygotowany i jest prowadzony przez Wydział Promocji, Kultury, Sportu i Funduszy Starostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej.
Warto przypomnieć, że w latach 2004-2006 suskie starostwo realizowało projekty pod wspólną nazwą „Babiogórska Szkoła Muzyk”. Uczyło się wówczas gry na takich instrumentach jak: dudy, skrzypce, basy góralskie i heligonka prawie 40 młodych ludzi. Wielu z nich można dzisiaj zobaczyć wśród członków kapel i zespołów regionalnych. Kilku instrumentalistów z tej grupy odniosło już znaczące sukcesy w krajowych i międzynarodowych konkursach, festiwalach i przeglądach.
