W każdej z miejscowości powiatu suskiego, przy głównych drogach, polnych ścieżkach, wśród łąk i na turystycznych szlakach, w centrach miejscowości i w odległych przysiółkach spotkać można kaplice, kapliczki, figury i krzyże przydrożne. Są one tu, na Podbabiogórzu, od wieków wpisane w krajobraz, a większość z nich to nie tylko znaki wiary chrześcjańskiej miejscowej społeczności ale także ślady historii mające swoją zabytkową wartość.
Wielka jest różnorodność form przydrożnych kapliczek. Największe z nich, kaplice domkowe, wyglądają jak miniatury kościołów, często zresztą pełniły ich funkcję. Do najciekawszych tego typu obiektów na terenie powiatu należą:
Kaplica Konfederacka na górze Jasień w Suchej Beskidzkiej.
Jest to niewielka, jednonawowa budowla, wzniesiona na planie prostokąta o wymiarach 6×4 m, z miejscowego kamienia łamanego.
W fasadzie kaplicy wysoka na 12 metrów wieża zwieńczona drewnianą sygnaturką z baniastym hełmem. Wnętrze podzielone jest na dwie części: główną, z obrazem Matki Bożej w małym ołtarzu, oraz przedsionkową. W grubych (ponad 70 cm) ścianach znajdują się wąskie, zakratowane okna. Kaplica została postawiona dla upamiętnienia potyczki jaką stoczyły tu oddziały konfederatów barskich z wojskami generała Suworowa. Jej budowę rozpoczęto prawdopodobnie w 1773 roku. Jak przyjmują niektórzy to właśnie na górze Jasień do niewoli rosyjskiej dostał się hr. Maurycy August Beniowski.
Kaplica Zbójnicka w Zawoi Policznem.
Kaplica pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela wzniesiona została, jak się przypuszcza, pod koniec XVIII wieku. Jest budowlą murowaną z kamienia łamanego, potynkowaną. Jej wnętrze składa się z niewielkiego zamkniętego absydą prezbiterium i prostokątnej nawy.
O niepowtarzalnym uroku kaplicy stanowi głównie nakrywający ją gontowy dach, w dolnej części czterospadowy przechodzący w cebulastą kopułę, którą wieńczy latarnia zakończona baniastym hełmem. Zgodnie z miejscową tradycją przyjmuje się, że jej fundatorami byli zbójnicy.
Kaplica w Żarnówce.
Wystawiona pod koniec XVIII w. kaplica jest przykładem realizacji utrzymanej w duchu baroku ludowego. Murowana, potynkowana budowla, postawiona na planie kwadratu, we wnętrzu sklepienia kolebkowe z lunetami. Dach, pierwotnie gontowy, zwieńczony ośmioboczną latarnią. W kaplicy sygnaturka ulana w 1793 r. w Bańskiej Bystrzycy.
Kaplica Filasowa w Makowie Podhalańskim.
Murowana, potynkowana kaplica, prostokątna z wielobocznym zamknięciem od strony ołtarza, wzniesiona została w 1845 r. przez J.K.Filasa. Bryła budynku opięta szkarpami, wejście i okna ostrołukowe.
Całość nakrywa siodłowy dach z wieżyczką na sygnaturkę od frontu. Ostatnio gruntownie odrestaurowana.
Oglądając kaplice domkowe, których na omawianym terenie jest wiele (m.in. Budzów, Jordanów, Juszczyn, Kojszówka, Sidzina, Sucha Beskidzka, Tarnawa Dolna i Górna, Toporzysko, Zawoja), warto zwrócić uwagę na ich wyposażenie. Nieraz jest ono znacznie starsze od samych kaplic. Tak jest np. w Śleszowicach, gdzie w murowanej kaplicy z 1847 r. znajduje się cenny posąg Matki Bożej Bolesnej z 1470 roku. Z XVII w. pochodzi kamienna rzeźba Chrystusa w kaplicy w Osielcu. Również z tego okresu są barokowe rzeźby w dziewiętnastowiecznej, krytej gontowym dachem z drewnianą sygnaturką, kaplicy w Łętowni.
Innym typem często spotykanych na Podbabiogórzu obiektów małej architektury sakralnej są kapliczki słupowe i postumentowe, których zwieńczeniem są z reguły kamienne figury, rzadziej kamienne krzyże (np. w Osielcu) lub kamienne latarnie (np. w Kukowie i Krzeszowie). Wśród najstarszych zachowanych najpopularniejsze są figury św. Jana Nepomucena. Spotkać je możemy m.in. w Suchej koło kościoła (dwie, z 1759 i 1779 r.), na jordanowskim rynku (z końca XVIII w.), w kapliczce przy kościele w Zawoi (z 1768 r.) i w Makowie Podhalańskim.
Inne figury i kapliczki pochodzące z XVIII w. (niektóre możemy datować nawet na koniec wieku XVII ) odnaleźć możemy m.in. w Suchej B., Stryszawie, Lachowicach, Sidzinie. Figura Trójcy Świętej stojąca na Rolach w Suchej Beskidzkiej jest na tym terenie jednym z najpiękniejszych przykładów ludowego baroku w sztuce sakralnej.
Poza wymienionymi spotkać możemy jeszcze wiele kapliczek wnękowych, szafkowych (często wykonanych przez miejscowych twórców) i krzyży (również zdobnych, kutych w przeszłości przez tutejszych kowali).
